Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar’ın Bakanlar Kurulu'nda da sunumunu yaptığı Yapı Denetimi Kanunu tasarısı, inşaat güvenliğini sağlamaya yönelik yaptırımlar getiriyor. Bu çerçevede, yapının güvenliğinden sorumlu kuruluşlara, görevlerini yerine getirmemeleri durumunda ağır idari para cezaları uygulanması öngörülüyor.
Buna göre, yapı denetimini üstlenen teknik müşavirlik kuruluşuna, şantiyede yapı denetim ve büroda evrak kayıt defteri tutmaması, yapı güvenliği veya denetim raporu gibi belgeleri düzenlememesi ve ibraz yükümlülüğünü yerine getirmemesi halinde her aykırılık için bin lira idari para cezası verilecek. Son 5 yılda üç kez "yeni işten men" cezası alan teknik müşavirlik kuruluşunun izin belgesi iptal edilerek, kuruluş aşamasında alınan teminatı gelir kaydedilecek. Bu kuruluşlara, 10 yıl yapı denetimine ilişkin yeni izin verilmeyecek.
Numune sonuçlarıyla oynayanın belgesi iptal
Laboratuvar kuruluşları ise numunelerin görevlisi tarafından alınmaması veya standartlara aykırı alınması, uygun şartlarda muhafaza edilmemesi, deneylerin standartlara aykırı yapılması gibi durumlarda 5 bin lira idari ceza ödeyecek.
Deney raporlarının numune alınmadan hazırlandığının veya numune sonuçları üzerinde değişiklik yapıldığının tespiti halinde ise kuruluşun izin belgesi iptal edilerek, yine alınan teminat gelir kaydedilecek. Bu kuruluşlara da 10 yıl yeni izin verilmeyecek.
Teknik müşavirlik kuruluşu yeni iş alamazsa
Teknik müşavirlik ve laboratuvar kuruluşlarının ortakları, yöneticileri ve kuruluşta istihdam edilen denetçileri ile yardımcı kontrol elemanlarına, gereken denetimi yapmadıkları halde yapmış gibi belge düzenlemeleri veya yapmalarına rağmen gerçeğe aykırı belge düzenlemeleri halinde ayrı ayrı 5 bin lira ceza uygulanacak.
Kanunla verilen diğer görevlerini yerine getirmeyen denetçilere ise bunların her biri için 500 lira para cezası verilecek. Teknik müşavirlik kuruluşunun izin belgesinin iptaline veya yeni iş alamamasına neden olabilecek fiilleri son 5 yılda üç kez işleyen denetçinin belgesi iptal edilecek.
Görevi engelleyen müteahhide de ceza
Belge iptal veya yeni iş almaktan men cezası verilen teknik müşavirlik veya laboratuvar kuruluşunun ortakları, hisselerini devretseler dahi ceza süresinde başka kuruluşa ortak olamayacak, hiçbir teknik müşavirlik ve laboratuvar kuruluşunda bir yıl denetim görevi alamayacak.
Müstakil yapı denetçileri ya da teknik müşavirlik kuruluşu ile bu kuruluşlarda görevli personel ile şantiye şefinin binanın inşası ve denetimine ilişkin kanuna uygun faaliyet sürdürmelerini, mesleki ve etik kurallara uygun ve tarafsız çalışmalarını engelleyen müteahhide de yapının yaklaşık maliyetinin yüzde biri kadar para cezası verilecek. Bunun tekrarı halinde ceza, bir kat artırılarak uygulanacak.