İzmir’e çöpü depolamadan enerjiye dönüştürecek modern katı atık bertaraf tesisi kurmak için çalışmalarını sürdüren İzmir Büyükşehir Belediyesi, Türkiye’nin ilk düzenli katı atık depolama alanı olan Harmandalı’yı da rehabilite ederek binlerce fidanın yeşerdiği kent ormanı haline getirmeye hazırlanıyor.

1992 yılından itibaren kente hizmet veren depolama alanının rehabilitasyonu için yüklenici firma ile sözleşme imzalanarak rehabilitasyon projesi hazırlatıldı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın hazırlanan projeye onay vermesinin ardından yapım ihalesine çıkılacak. Katı atık depolama fonksiyonlarını tamamlamış alanlar kademe kademe kapatılarak yeşil alana dönüştürülecek. 21 yıldır kente hizmet eden katı atık depolama alanı; yeşili,  çocuk oyun alanları, tartan pisti ile çöplükten dev bir rekreasyon alanına dönüşecek.

İşte adım adım proje

900 dönümlük alandaki rehabilitasyon çalışmasının ilk etabında, maksimum yüksekliklere ve eğimlere ulaşmış 280 dönüm alanın rehabilitasyonu gerçekleştirilecek. Hali hazırda kullanılmakta olan 620 dönüm alan ise, yeni katı atık değerlendirme tesisi işletmeye alındıktan sonra rehabilite edilecek.

Tüm sahanın projelendirmesi gerçekleştirilerek, çöp depolanan alanlarda uygun eğimler sağlanacak. 28 bin metrekarelik tesisin içi yol yapılacak. 20 kilometrenin üzerinde drenaj sistemi kurularak, sızıntı suları ile yağmur sularının ayrı ayrı toplanması sağlanacak. 37 kilometre gaz drenaj sistemi kurulacak. 654 bin  metrekaresi toprak örtü tabakası olmak üzere, alan toplam 3.5 milyon metrekare üst örtüsü ile kapatılacak.

Ayrıca kapatılacak alanda erozyonu önlemek ve estetik açıdan çekiciliği artırmak için 823.826 metrekarelik alana öncü bitkilendirme yapılacak; buna ek olarak 17 farklı türde toplam 135.530 adet fidan dikilecek. Kurulacak damlama sulama sistemi ile bu bitkilerin sulanması sağlanacak.

Alanın çevresi, çit bitki ile kuşatılarak estetik bitkilendirme çalışması da yapılacak. Kapatılan alanın aydınlatılması, güneş panelli 252 adet saha aydınlatma direği ile sağlanacak. Sahada gaz drenaj sistemi ile toplanan gazlardan, ekonomik olması durumunda elektrik enerjisi elde edilecek, ya da gaz yakma sistemlerinde yakılarak bertaraf edilecek.

Bu işlemlerden sonra hazır hale gelen alana; kent ormanı, süreç içerisinde sosyal donatı mekanları, otopark, tartan pist, çocuk oyun alanları gibi düzenlemeler yapılarak halkın kullanımına sunulacak.

Türkiye’nin ilk tesisi

1989 yılında Boğaziçi Üniversitesi tarafından projelendirilen Türkiye’nin ilk düzenli katı atık depolama alanı olan Harmandalı Düzenli Katı Atık Depolama Alanı, 1992 yılında işletmeye alındı. 900 dönümlük tesisin,  620 dönümünde evsel ve endüstriyel nitelikli katı atıklarla birlikte arıtma çamurlarının halen depolama işlemleri sürdürülüyor.

Kabulü yapılan günlük yaklaşık 3800 ton atık, içeriklerine göre evsel, evsel nitelikli endüstriyel ve arıtma çamuru olmak üzere değişik lotlarda depolanıyor.

Alanda emniyetli depolama yapılabilmesi için 308 metre uzunluğunda ana taşıyıcı sedde, araçların ulaşımını sağlamak amacıyla 6.760 metre ulaşım yolu, alana düşecek olan yağmur sularını uzaklaştırmak için 2.450 metre betonarme yağmursuyu kuşaklama kanalı ve alanın güvenliği amacıyla da 1.680 metre tel çit imalatları yapıldı. Alanda, depolama sonucu oluşan çöp gazını tahliye etmek amacıyla toplam uzunluğu 800 metreye ulaşan 99 adet metan gazı tahliye bacası mevcut.